Estetik burun ameliyatı yani rinoplasti; burunun nefes alma fonksiyonun korunarak şeklinin değiştirildiği bir ameliyattır. Böylece daha güzel bir şekil elde edilirken, burun yüze daha uyumlu ve orantılı hale getirilmiş olur. Burun; deri, kemik, kıkırdak ve mukoza ( burunun iç örtüsü ) dokularından oluşan kompleks bir yapıdır. Şeklinde ve fonksiyonunda bir bozukluk veya istenmeyen bir durum var ise, bu dokulardan bir kaçında veya tamamında var olan bir yapı bozukluğu söz konusu olabilir. Şekil bozukluğunun ve nefes alamama probleminin doğru olarak düzeltilebilmesi için deri, kemik, kıkırdak ve mukoza dokularının hangilerine ne şekilde müdahale edilmesi kararını vermek tedavinin en önemli aşamasıdır.
Burun derisinin kalınlığı ve doku yapısı ameliyat sonrası elde edilecek şekilde büyük önem taşımaktadır. Kalın ve yağlı deri, kemik ve kıkırdak yapıda istenilen değişiklik yapılmış olsa bile, sonuçta istenilen şeklin elde edilmesini zorlaştıracaktır. Bu durumda deri yapısının bir miktar inceltilmesi gerekebilir. Ancak unutulmaması gereken şey, burun derisinin çok az miktarda inceltilebileceğidir. Fazla inceltilmesi halinde yara iyileşmesi problemleri ile karşılaşılabilir. Deri inceltilecek ise çok dikkatli olunmalıdır.
Çok ince burun derisine sahip olan kişilerde karşılaşılacak problem ise; ameliyat sırasında kemik ve kıkırdak dokuda yapılan değişikliklerden kaynaklanacak düzensizliklerin deri tarafından gerektiği gibi kamufle edilememesi sonucunda daha fazla görünür olacağı ya da dokunulduğunda daha fazla hissedilebileceğidir. Bu açıdan bakıldığında estetik burun ameliyatı rinoplasti için en uygun adaylar, burun derisi normal kalınlıkta olan ve yağlı olmayan kişilerdir.
Burunda değişik yapıda kıkırdak dokuları bulunmaktadır. Bunlar her iki burun deliğini ayıran septum kıkırdağı, üst-yan kıkırdaklar, alt-yan kıkırdaklar ve aksesuar kıkırdaklar olarak isimlendirilir. Özellikle burnun ortasında bulunan septum kıkırdağındaki eğrilikler ( deviasyon ), üst yan kıkırdakların septum ile yaptığı açı genişliğinin azalması ( iç valv ), alt yan kıkırdakların dudaklara doğru sarkık olması, burunda hem şekil bozukluğu yapar hem de nefes alma fonksiyonunda bozulmalara neden olabilir. Kıkırdak yapıdaki problemlerin tespit edilip düzeltilmesi estetik ve fonksiyonel sonucun mükemmel olması açısından çok önemlidir.
Burun içi döşemesini yapan mukoza ise daha çok fonksiyonel açıdan yani nefes alma ve burundan geçen havanın ısıtılmasında ve nemlendirlmesinde önemlidir. Burun mukozası bir takım küçük kemikçiklerle beraber konka dediğimiz yapıları oluşturur, bu mukoza çeşitli nedenlerle şişerek nefes yolunu daraltabilir veya tamamen kapatılabilir. Halk arasında bu duruma burun eti oluştu denilmektedir. Estetik burun ameliyatı rinoplasti sırasında eğer problemli ise konka yapısına da müdahale edilerek sorun giderilmelidir.
Burun çatısının önemli bir bölümü kemik dokudan meydana gelmektedir. Bu kemikler; her iki yanda üst çene kemiğinin ( maksilla ) buruna yaptığı uzantılar, burun kökündeki iki adet burun kemiği ( nazal kemikler ) ve burnun içinde, orta hatta bulunan kemik yapılarıdır. Gelişimsel olarak veya kazalara bağlı bu kemiklerde meydana gelen kırıklar veya şekil değişiklikleri hem görünüm sorunlarına hem de nefes alamama şikayetlerine sebep olmaktadır. Ameliyattan önce kemik yapıdaki bozuklukların tespit edilip düzeltilmesi, güzel bir burun ve nefes alabilen bir burun elde edebilmek açısından büyük önem taşımaktadır.
Doç. Dr. Ufuk BİLKAY
Plastik ve Rekonstrüktif Cerrahi
